Όλα τα περιστατικά bullying, σε παγκόσμιο επίπεδο, φανερώνουν ότι το θύμα οδηγείται στην απελπισία, διότι απλά πιστεύει ότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος διαφυγής, δεν υπάρχει άλλη λύση.
Έχοντας βιώσει προσωπικά το bullying σε παιδική ηλικία μεγαλώνοντας στο εξωτερικό, αποφάσισα να ασχοληθώ με το θέμα αναλύοντας το όσο καλύτερα μπορώ, με βάση τις εμπειρίες και τις μελέτες μου. Ευελπιστώ, με αυτό το άρθρο, να ενημερώσω και να βοηθήσω τους μαθητές μου, οι οποίοι είναι κατά πλειοψηφία οικογενειάρχες, να παραμείνουν σε εγρήγορση και να είναι παρατηρητικοί σε ότι αφορά την συμπεριφορά των παιδιών τους.
Ο πραγματικός αριθμός των περιστατικών bullying στην Ελλάδα είναι άγνωστος, όπως άγνωστη είναι και η έκβαση του κάθε περιστατικού. Τα θύματα οδηγούνται σε απόγνωση, στη δολοφονία ή στην αυτοκτονία, συχνά με τίτλους στις εφημερίδες ότι το παιδί έπασχε από κατάθλιψη.
Με τα αποτελέσματα των σύγχρονων μελετών ότι το bullying ξεκινά από την ηλικία των 3 ετών, θα καταλήξουμε ότι η συμπεριφορά αυτή πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, διότι οποιαδήποτε ολιγωρία είναι εγκληματική!
Τί είναι το bullying, πότε ξεκινάει και ποιό το ιστορικό του
Το bullying (ή αλλιώς παρανόχληση ή νταηλίκι) είναι στην ουσία η ψυχολογική ή/και σωματική κακοποίηση ενός ανθρώπου. Μπορεί η λέξη «κακοποίηση» να φαίνεται σκληρή και να θεωρείται ότι η λέξη «παρενόχληση» ταιριάζει καλύτερα. Το θέμα δεν είναι τόσο απλό. Γιατί ένα παιδί έχει τελείως διαφορετική οπτική του θέματος. Εύχεται ολόψυχα να λυθεί το πρόβλημα του.
Αλλά σε ποιόν να στραφεί, ποιος να το πιστέψει και τι θα πουν τα άλλα παιδιά;
Ότι είναι «κότα»;
Ότι δεν μπορεί να τα βγάλει πέρα μόνος του;
Ότι είναι μαρτυριάρης;
Όλα «ορθά» επιχειρήματα στο μυαλό ενός παιδιού…
Για τον ενήλικα αυτά λύνονται ευκολότερα, το παιδάκι όμως προβληματίζεται με περισσότερες ανασφάλειες, φοβίες και ανησυχίες. Πολλές σκέψεις και προβληματισμοί τυραννούν το μικρό του κεφάλι. Ο συναισθηματικός του κόσμος και η ορθή σκέψη δεν έχουν ακόμη ωριμάσει. Θυμάμαι μια κουβέντα που μου είπε ή θεία μου η Φωτεινή στην Αμερική για τον τότε 10χρονο γιό της τον Θωμά.
«… ο Tommy έχει τα δικά του 10χρονα προβλήματα».
Μεγαλύτερα προβλήματα παιδεύουν τους ενήλικες, αλλά για το παιδί το δικό του πρόβλημα φαντάζει συχνά ανυπέρβλητο…
Προσωπικά πιστεύω ότι η «παρενόχληση» είναι μόνο το αρχικό στάδιο μιας πορείας του bullying που μπορεί να καταλήξει σε τραγωδία όπως αυτές που αναφέρονται σε παγκόσμια κλίμακα. Ξεκινάει από ψυχολογική (συναισθηματική) κακοποίηση (συνήθως με υποτιμητικά σχόλια), κλιμακώνεται σε απειλητική λεκτική συμπεριφορά (απειλές και προειδοποιήσεις του τύπου τι θα του συμβεί αν ειπωθεί σε τρίτους – δασκάλους, γονείς κτλ.), σε σωματική κακοποίηση (ξεκινώντας με σπρωξίματα, σφαλιάρες και μπουνιές μέχρι και βαρύ ξυλοδαρμό). Σε ακραίες καταστάσεις τελειώνει σε τραγωδία, σε δολοφονία ή σε αυτοκτονία.
Ιστορικά είναι σχετικά νέο φαινόμενο στην Ελλάδα, (όχι ότι δεν υπήρχε, απλώς δεν ήταν τόσο διαδεδομένο) αλλά υπάρχει σε χώρες του εξωτερικού εδώ και πολλές δεκαετίες. Σε σχολικό επίπεδο, συνήθως ασκείται από κλίκες ή ομάδες και είναι πιο έντονο από το γυμνάσιο μέχρι το λύκειο. Σε ορισμένες περιπτώσεις δεν αποκλείεται να ασκείται από ένα παιδί προς άλλο συστηματικά (όπως και στη δική μου περίπτωση). Μπορεί να συνεχιστεί ακόμη και σε επίπεδο ενήλικων, στο στρατό και στο χώρο εργασίας. Τότε παύει να ονομάζεται «bullying» και ονομάζεται επίσημα πλέον «παρενόχληση» ή σε ακραίες περιπτώσεις «κακοποίηση».
Το κάθε ηλικίας θύμα, για οποιονδήποτε λόγο, δεν έχει τα εφόδια να χειριστεί την κατάσταση. Αυτό μπορεί να το οδηγήσει σε βαριάς μορφής κατάθλιψη και αλλαγή της προσωπικότητάς του, καθώς αρχίζει να αμφιβάλλει τον ίδιο του τον εαυτό. Μπορεί κάλλιστα να οδηγήσει σε μειωμένη αυτοεκτίμηση και γενικότερη συμπλεγματική συμπεριφορά.
Το bullying στιγματίζει την προσωπικότητα του ανθρώπου σε βαθμό που μπορεί να αλλάξει τελείως την πορεία της ζωής του.
Στην περίπτωση που κάποιος π.χ. έχει ιδιαίτερη σωματική διάπλαση που γίνεται αιτία «παρενόχλησης» ή δέχεται ξυλοδαρμούς από μεθυσμένο γονιό, μπορεί να στρεβλώσει την προσωπικότητά του σε σημείο που αργότερα στη ζωή μπορεί να οδηγηθεί σε εκδίκηση κατά οποιουδήποτε θεωρήσει ότι τον αδικεί. Κλασσική περίπτωση αυτού είναι ο Δημήτρης Βάκρινος ο οποίος ομολόγησε τις απόπειρες δολοφονίας επτά ανθρώπων και την εν ψυχρώ δολοφονία άλλων πέντε ανθρώπων (για ασήμαντες αφορμές), στο χρονικό διάστημα 1987–1996.
